نوانس در موسیقی

نوانس در موسیقی یا دینامیک (Dynamics)، مقدار قدرت صوتی یک نت موسیقی را شامل می شود.  قدرت صوتی در واقع بیانگر میزان حجم صدا است. به عنوان مثال هنگامی‌که شما صدای پخش خودروی خود را زیاد می‌کنید قدرت صوت حاصله افزایش می‌یابد، بدون اینکه سایر مشخصه‌های صوت تغییر کند. بنابر این هر نت با زیرایی و دیرند مشخص، می‌تواند در سطوح مختلفی از قدرت صوتی به صدا درآید. در ساز‌های مختلف، تکنیک‌های مشخصی برای تغییرات قدرت صوت وجود دارد که هر نوازنده ای ملزم به تسلط به این تکنیک‌ها است. به عنوان مثال در ساز پیانو، هرچه شستی‌ها با قدرت بیشتری فشار داده شوند، صوت حاصله قوی‌تر خواهد بود. هم‌چنین در ساز‌های زهی آرشه ای (مانند ویولن) هرچه آرشه با قدرت و سرعت بیشتری روی سیم‌ها کشیده شود صوتی با حجم بالاتر تولید خواهد شد.

رابطه نوانس در موسیقی با موج الکترومغناطیسی نت

وقتی که از قدرت صوتی حرف می زنیم، باید بدانیم این مقوله کاملاً مستقل از زیرایی نت ها است. زیرا زیر و بمی به فرکانس نت بستگی دارد. در حالی که قدرت صوتی به دامنه نت وابسته است. در موج الکترومغناطیس نت ها، هرچه فاصله میان دو قله بیشتر باشد، طول موج بیشتر است. در نتیجه فرکانس کم تر و صدا بم تر خواهد بود. اما فاصله عمودی میان قله و دره موج، نمایانگر قدرت صوتی آن است. قدرت صوتی در فیزیک صوت با واحد دسیبل اندازه گیری می شود.

فرکانس های متفاوت و درنتیجه زیر و بمی متفاوت نت ها

نوانس متفاوت نت ها در اثر دامنه مختلف موج صوتی

هر موج الکترومغناطیسی، علاوه بر طول موج و بسامد، یک ویژگی معرّف دیگر به نام دامنه (domain) دارد. این ویژگی از جنس مسافت است و بر حسب متر بیان می‌شود. دامنه فاصله عمودی بین بالاترین و پایین‌ترین نقطه‌ی یک موج الکترومغناطیسی است که با میزان انرژی و در نتیجه قدرت صوتی آن رابطه مستقیم دارد. واحد اندازه گیری قدرت صوتی دسی بل (decibel/db) است که به افتخار الکساند گراهام بل (Alexander Graham Bell) نام گذاری شده است. دسیبل (دسی بل) یک واحد لگاریتمی‌است که به بیان نسبت بین دو مقدار از یک کمیت فیزیکی ، اغلب قدرت یا شدت می‌پردازد. این واحد  بیانگر 10 برابر لگاریتم نسبت دو مقدار مشخص است. در واقع مقادیر بیان شده بر حسب دسی بل مقادیری نسبی هستند (و نه مطلق).

برای اندازه گیری مقادیر دسیبل می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:

10*log(P1/P0)

که در آن P1 مقدار قدرت مـورد محاسبـه و  P0 مقدار قدرت صوتی مبـنا (ی محاسبه) است.

 

نمایش نوانس در موسیقی

برای نمایش نوانس در خط و زبان موسیقی از علائم و نشانه های مربوط به آن استفاده می شود. این علامت ها به علامت های دینامیک معروف هستند. برخی علامت ها، نوانس را به یکباره و برخی تدریجی تغییر می دهند. در زیر، نام و معنای این علامت ها را می بینید.